zurück zur Metadatenansicht auf dem Dokumentenserver
zurück
Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen [ Seite 235 ] zur nächsten Seite zur letzen Seite
Dokument dauerhaft verlinken Dokument im gesamten Band öffnen Metadaten auf dem Dokumentenserver anzeigen

A.

Urkunden

zur

Geschichte der Fürsten Pribislav von Parchim-Richenberg.


Nr. I.

D. d. Bützow. 1235. November 3.


Brunwardus Bischoff zu Zwerin legt zu seinem gestifteten Kloster zu Rune den Zehenden von zehn Hufen zu Holtzendorff (in villa Holtzatorum) , die sein Oheim (consanguineus) Thetlevus ein Ritter von Godebuz von ihm zu Lehn gehabt, und dass seine Gedechtnuss oder memoria alda in der Kirche mochte gehalten werden, wider uffgetragen hat. Item den Zehenden von eilf Hufen und den dritten teil des Zehenden, so fallen wirt vom orte des Holzes, so noch aussgeradet werden soll zu Grantzin, welche Nicolaus von Brusewitz ritter abgetreten. Noch fünfte halbe Hufe zu Boytin, die Conradus von Sywan ihm uffgetragen hat, wie er seine Schwester Elisabeth inss Kloster gegeben. Actum M. CC. XXXV. indict. IV. - Dat. in Buzyow III. nonas Novembris.

Aus Clandrians Regesten der schweriner Stiftsurkunden im grossherzogl. Geh. u. H. Archive zu Schwerin.


Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 236 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

Nr. II.

Der Fürst Pribislav von Parchim bestätigt die Privilegien der Stadt Parchim.

D. d. Parchim. 1238.


Nach dem Originale im Archive der Stadt Parchim.

P. dominus in Parchem universis presens scriptum intuentibus et legentibus salutem. Notum facimus omnibus, quod divina favente miseracione patres nostri pie memorie sedula promocione terram Parchem colonis commiserunt christianis, ipsos tam de remotis partibus; quam de vicinis invitantes, in ipsa provincia civitatem construxerunt, iura ei et iudicia prestantes, que congrua commoda et utilia terre ac civitati eiusdem cultoribus videbantur. - Jura igitur, que tunc ab eis data sunt, nunc a nobis sub testimonio confirmantur. - Primo itaque omnium ipsam civitatem liberam concedimus omnibus inhabitantibus eam cum omni iure. - Huius eciam civitatis cultoribus damus proventum, qui vulgo sonat inninge et vridescillinc ad emendacionem et structuram civitatis. - Item tercia pars de vadiis magnarum causarum, sicuti de pugna infra civitatem, supra IIII solidos cedet in usus civitatis. - Item concedimus, quod ipsos nullam reisam vel expedicionem extra dominium nostrum oporteat equitare. - Item quod pro nulla causa ad alcius vadium, quam ad XII solidos debent compelli, nisi pro homicidio vel pro alio vulnere, quod per aciem ferri fiat. - Item quicunque civis accommodaverit bona sua qualiacunque alicui extra civitatem, et ille non solverit, in civitate detineatur, donec solvat, vel iusticiam exhibeat. - Item cives in Parchem non dabunt forense telonium per omnes terminos terre nostre. - Item datum est omnibus in terra manentibus, quod nunquam ad concilium, quod marcdinc vocatur, sunt compellendi. Similiter ad jus feodale, quod lenrecht vocatur, sunt minime citandi, sed tantum ad ius, quod mannerecht vulgo sonat. - Item equam partem habere debent filie cum filiis in omnibus bonis, tam feodis, quam aliis, et si non sunt filii, prestari debent filiabus bona patris. - Item si contingat mori aliquem, cuius filii non receperunt bona sua vivente patre, prestari

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 237 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

debent eis bona, que patres eorum possederunt a paganismo et cultura silvestri. - Item concedimus, ut ea, que herewede dicuntur, et muliebria, que wiberade vocantur, minime dentur, sed hereditas est per medium dividenda. - Pascua autem civitatis protendunt a valle campi Boken usque ad tiliam et ab inde donec ad fontem, et a fonte directe usque in fluvium ad Zlotenam. - Item piscacio per omnem provinciam communis et libera est cum sportis et hamis et retibus, exceptis solis sagenis. - Item quicunque possidet bona sua et optinet diem et annum, nullus debet infringere pretendens racionem prioris beneficii. - Super hec omnia unicuique ita concessa sunt primitus bona sua in hac provincia cum omni iure, ut a nemine hominum unquam aliquam paciatur molestiam vel gravamen. Datum in Parchem anno domini M. CC. XXX. VIII.

Nach dem Originale auf Pergament, in einer scharfen und deutlichen cursivischen Minuskel. An einem Pergamentstreifen hängt das hierunter abgebildete Fragment des Siegels des Fürsten Pribislav:

Fragment des Fürsten Pribislav

Theilweise, aber mit mehreren Fehlern gedruckt in Cleemanns Chronik von Parchim, p. 101.


Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 238 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

Nr. III.

Der Fürst Pribislav von Parchim und der Graf Gunzelin von Schwerin vergleichen sich über einige Grenzen der Länder Ture und Brenze.

D. d. Schwerin. 1247.

Nach dem Originale im grossherzogl. Geh. u. Haupt - Archive zu Schwerin.


P. dei gratia dominus in Parchem omnibus presens scriptum intuentibus salutem in eo, qui est salus. Quoniam actiones pro bono pacis ordinate labente tempore labuntur a memoria simul cum tempore, ideo necesse est, ipsas scriptis in testimonium posteris commendari. Inde est quod tenore litterarum presencium declarandum duximus, quod quidquid inter dilectum generum nostrum G. comitem de Zwerin et nos super quibusdam terminis terrarum Ture necnon Brence dictarum controuersie vertebatur, sopiuimus, utrobique, ut patebit infra, finem concordie inponentes. Ordinatum inquam sic est, quod nos ad manus nostras quidquid predictus gener noster in terminis Thure possidere videbatur, ipsius favorabili accedente consensu recepimus in quieta possessione, e conuerso quidquid in terminis Brence ante possederat, quod tanquam nostrum multis habitis actionibus reputauimus, possidere nichilominus admittentes. Vt autem hec ordinacio duci in irritum in posterum non possit, presentem cartulam testium ac sigilli munimine duximus roborandam: Nanno de Lencin, Wedikinus, Martinus et Gherardus de Malin, Arnoldus de Molendino, Hinricus de Hagenowe, milites, aliique quam plures. Datum in Zwerin anno M°CC°XLVII.

Nach dem Originale, auf Pergament, in einer kleinen, festen Minuskel; an der rothen seidenen Schnur fehlt das Siegel.


Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 239 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

Nr. IV.

Der Fürst Pribislav von Richenberg verleihet dem Geistlichen Johannes die Burgkapelle zu Parchim mit 6 Hufen in Böken zur Kirche auf der Neustadt liegend, einen Hof und Hausplatz zwischen dem Burggraben und dem Mühlendamme und die Schulen auf der Altstadt und Neustadt.

D. d. Parchim. 1249. Sept. 20.

Nach dem Originale im grossherzogl. Geh. u. Haupt - Archive zu Schwerin.


Pribizlauus dei gracia dominus de Rekenberch vniuersis presentem litteram visuris in perpetuum. Uniuersa negocia mandata litteris ac voci testium ab utroque trahunt inmobile firmamentum. Notum igitur sit presentibus et futuris, quod nos Johanni exhibitori presencium tam pro sua laudabili conversatione, quam pro suo fideli obsequio nobis sepius inpenso cappellam nostri castri in Parchim cum sex mansis in Bo v ken ad ecclesiam nove civitatis ibidem cum omni utilitate porreximus perpetuis temporibus suo vsui feliciter possidendam. Preterea - aream inter fossam castri et aggerem molandini sitam prefato Johanni dedimus ad vnam curiam et domum constituendam, ut eo vicinior esset in supra dicto castro divinum officium peragendum. Insuper scolas ubicunque in antiqua vel nova ciuitate construerentur, eidem contulimus in subsidium et iuvamen. Ne autem huic dono aliqua in posterum possit novercari calumpnia, presentem sibi paginam nostri sigilli inpressione signatam tradi iussimus ad munimen. Astiterunt autem, cum fieret ista donatio: Nanno de Lentsin, Arnoldus et Bernardus de Molandino, Theodericus Berser, Johannes de Redekestorp, Iwanus et Nicolaus fratres de Belowe, Gerardus et Martinus fratres de Malyn, Heinricus et Segebodo fratres dicti de Holtdorp, milites, Gerardus Knesel et alii quam plures, quorum hic non sunt nomina subarata. Acta sunt hec publice incastro Parchim, anno gra-

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 240 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

cie M°CC°X°LIX°,datum ibidem in vigilia beati Mathei apostoli et ewangeliste.

Nach dem Originale auf Pergament, in einer kleinen, gedrängten, cursivischen Minuskel. An einer Schnur von grüner und gelber Seide hängt das hierunter abgebildete, zerbrochene Siegel Pribislavs I. mit dem thronenden Herrscherbilde.

Siegel Pribislav I.

Nr. V.

Der Fürst Pribislav von Richenberg verbessert die Pfarre zu Karow mit 5 Hufen.

D. d. Plau. 1254. April 23.

Nach einer Abschrift im grossherzogl. Geh. u. Haupt - Archive zu Schwerin.


Priszelaus dei gratia dominus de Rikenberg omnibus Christi fidelibus salutem in omnium saluatore. Cum ecclesia in villa Carow adeo et tam exigua videtur esse in redditibus, prout ex relatu parrochianorum didicimus, quod rector ecclesie ibidem de his se

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 241 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

nequeat sustentare, ne dicta ecclesia diuinis careat obsequiis, et nos temporibus nostris diuinum cultum augere cupientes, tres mansos in villa Carow et duos mansos in villa Payaw cum omni iure maiore et minore, proprietate et libertate in siluis, campis, aquis, lignis, pascuis, pasturis, seruiciis et omnibus aliis emolumentis et pertinenciis, prout in suis continentur distinctionibus et metis, dictae ecclesiae pro sustentatione rectoris ecclesiae donauimus in remedium animae nostrae et nostrorum parentum et perpetuis temporibus applicamus. Datum Plawe anno domini millesimo ducentesimo quinquagesimo quarto, ipso die beati Georgii martiris.

Nach einer Abschrift vom J. 1591, Das Original war schon 1374 so vermodert, dass der Fürst Lorenz von Werle es transsumiren und bestätigen musste. Dieses Transsumt vidimirte 1529 der Professor und Archidiakonus Dr. Peter Boye; diese Vidimation ward in das Messbuch der Kirche geschrieben und daher stammt die Abschrift im Visitationsprotocolle vom J. 1591.


Nr. VI.

D. d. Dobbertin. 1255. März 3.


Rodolphi Bischofs zu Zwerin und Pribizlai Hern von Richenberg vertrag wegen der Zehenden im Lande Parchem, also dass Pribizlaus vom Bishhofe zu Lehn empfangen den Zehenden im Dorfe Telecowe und Stitne, item der Städte Plau und Parchem. Acta in Dobbertin 1255, 5 nonas Martii.

Aus Clandrians Regesten der schweriner Stiftsurkunden im grossherzogl. Geh. und Haupt - Archive zu Schwerin.


Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 242 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

Nr. VII.

Der Fürst Pribislav von Parchim schliesst mit dem Bischofe von Schwerin einen Vergleich wegen der Zehnten.

D. d. 1255. April.

Nach einer auscultirten Abschrift im grossherzogl. Geh. u. Haupt-Archive zu Schwerin.


Omnibus presens scriptum visuris dei gratia Pribizlaus dominus de Parchem salutem in domino. Pro sententiis latis in nos et terram nostram iuravimus stare mandatis domini nostri episcopi una cum ceteris hominibus nostris, qu[e] nobis iniunxit, et hoc in nos recepimus sub debito iuramenti, quod, elapso anno ab isto die, qui in solutionem rebelles fuerint, et secundum iura, que decreuimus, cum quinque militibus, habitatoribus terre nostre vasallis, ecclesie Swerinensi non obtinuerint decimas suas, easdem invadiabimus cum militibus, qui detinent bona, que nobis de medietate episcopi sint propter hoc concessa; quod si hoc non fecerimus, cessimus ab omni medietate eadem in bonis militum et aliorum, que nobis super eo sint concessa, quam milites et alii recipient de manu episcopi, sicut fide data promiserunt et iuraverunt, quod si milites eandem decimam non reciperent elapso anno et die, eadem decima libera esset ecclesie, et iura contra nos obtenta tam a papa, quam a legato, rege et episcopo essent in eodem statu et firmitate, quo tempore composicionis extiterunt; et super hac compositione de petitione et voluntate nostra et episcopi dabunt sigilla sua: dominus Germarus, comes Guntzelinus, dominus Johannes Magnopolensis, dominus Nicolaus de Werle, dominus Borewinus, quod tam contra nos, quam detentores decime et violatores huius compositionis erunt coadiutores ecclesie Swerinensis. Si autem aliquis super eo negaret sigillum suum, contentus deberet esse episcopus et ecclesia sigillo comitis Swerinensis et nostro. Acta sunt hec anno gratie millesimo ducentesimo LVt°, mense Aprili.

Nach einer Abschrift auf Papier aus dem Ende des 15. Jahrh.


Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 243 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

Nr. VIII.

Der Papst Alexander IV. gebietet dem Abt zu Stade, die Streitigkeiten zwischen dem Kloster Cismar und dem Fürsten Pribislav von Parchim, den Rittern von Rensefeld und einigen anderen Laien zu untersuchen und zu entscheiden.

D. d. Anagni. 1255. Julii 10.

Nach dem Originale im königl. dänischen Archive zu Kopenhagen.


Alexander episcopus, servus servorum die, dilecto filio abbati monasterii sanctae Mariae in Stadis, Bremensis diocesis, salutem et apostolicam benedictionem. Dilecti filii, abbas et conventus monasterii sancti Johannis evangelistae Lubecensis, ordinis sancti Benedicti, nobis conquerendo monstrarunt, quod nobilis vir Pribezlaus de Parchem, Everhardus de Rensevelde, Eckehardus et Ludolfus fratres eius et quidam alii laici Lubecensis et Verdensis civitatum et diocesium super terris, debitis possessionibus, redditibus et rebus aliis iniuriaverunt eisdem. Ideoque discretsoni tuae per apostolica scripta mandamus, quatenus partibus convocatis audias causam et appellatione remota debito fine decidas, faciens quod decreveris per censuram ecclesiasticam firmiter observari, proviso ne in terram dicti nobilis excommunicationis vel interdicti sententiam proferas, nisi a nobis super hoc mandatum receperis speciale. Testes autem, qui fuerint nominati, si se gratia, odio vel timore subtraxerint, censura simili, appellatione cessante, compellas veritati testimonium perhibere. Datum Anagniae VI id. Julii, pontificatus nostri anno primo.

Nach dem Original im königl. Archive zu Kopenhagen gedruckt in der Urkunden - Sammlung der schleswig-holstein-lauenburgischen Gesellschaft, I, S. 72.


Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 244 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

Nr. IX.

Der Fürst Pribislav von Richenberg verleiht und verbessert die Pfarre zu Wahmkow.

D. d. Sternberg. 1256.

Nach dem Originale im grossherzogl. Geh. u. Haupt -Archive zu Schwerin.


In nomine sancte et indiuidue trinitatis Amen. Pribyzlaus dei gratia dominus de Richenberg omnibus hanc litteram visuris salutem in Christo Jhesu. Deperire possunt ordinata per homines, nisi firmare suscipiant a sygillatis apicibus cautiones. Ideoque notum facimus vniversis, quod nos de nostra bona uoluntate in presencia quorundam vassallorum domino Jordano capellano nostro, cognoscentes suum graue seruicium et fidele, ecclesiam in Womekowe contulimus cum villis et reditibus supscriptis: cum villa et ecclesia Pritutsen, que est filia ecclesie in Womekowe, in prefata villa Pretutsen duos mansos ad ecclesiam et hos cum omni iure preter sententiam capitalem, et de quolibet manso dimidium modium siliginis annuatim, in stagno adiacenti preter sagenam ad suos usus liberam piscaturam; at vero in villa Womekowe de suis quatuor dotatis mansis omne iudicium sive minimum, sive maius, absque sentencia capitali, item cum villa Niendorp, Bucholte, Turglove, Stampen et de ipsis nominatis villis, qui mansos vel mansum habent, dimidium modium siliginis annuatim, et omnes cotsati quisque pro se singulis annis pullum aut duos denarios soluere teneatur; et ipso iure omnes sui gaudeant successores. Ne igitur aliquis successorum nostrorum infringere hoc presumat, hanc litteram sibi fecimus sigilli nostri munimine roborari. Testes huius rei sunt: dominus Hermannus Brushauer et suus frater Arnoldus, dominus Henricus deRolstede, dominus Henricus de Holtdorp, Hermannus plebanus de Zickelcowe et dominus Bruno vicarius de Sterneberg. Acta sunt hec in Sterneberg anno gratie M°CC°L°VI°, procurante Zwerinensem ecclesiam Rodolfo episcopo.

Nach dem Originale auf Pergament in einer grossen Minuskel. An einem Pergamentstreifen hängt des Fürsten Pribislav grosses,

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 245 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

oben zur Urkunde Nr. IV. abgebildetes Siegel; etwas zerbrochen. Von der Umschrift ist nur noch vorhanden:

Umschrift

Nr. X.

Der Fürst Pribislav von Richenberg entsagt allen seinen Rechten an vier Hufen Landes der Kirche zu Raden,

d. d. Sternberg. 1234. Jun. 25. (1256?),

und der Fürst Heinrich von Meklenburg bestätigt diese Verleihung.,

D. d. Wismar. 1256. (1265 - 66?)

Nach einer Abschrift im grossherzogl. Geh. u. Haupt - Archive zu Schwerin.


In nomine sancte et indiuidue trinitatis Amen. Pribislaus dei gratia dominus in Richenberch omnibus hanc literam uisuris salutem in Christo Jesu. Notum facimus uniuersis, quod de bona uoluntate nostra et uasallorum nostrorum consilio renunciamus omni iure, quod habuisse dignoscimur in quatuor mansis, cum quibus ecclesia in Radim fundata est et donata, duabis partibus in sententia capitali nobis tantummodo reseruatis, uolentes, quod ecclesia eadem et rectores eius in perpetuum dictis mansis cum omni proprietate et ecclesiastica libertate, cum iure et iudicio uasallico et tercia parte sententie capitalis eternaliter perfruantur. Per has autem litteras aliis litteris super eadem ecclesia datis nolumus in aliquo derogari. In huius rei testimonium sigillum nostrum huic littere est appensum. Testes suut: dominus Hermannus Brusehauer et suus frater Arnoldus et dominus Henricus de Golstede et dominus Henricus de Boltendorpe, milites. Acta sunt hec in Sterneberg anno domini millesimo ducentesimo tricesimo quarto, in crastino Johannis baptiste.

Nos Henricus dei gracia Magnopolensis dominus recognoscimus publice per presentes, nos infra scriptas litteras nobilis uiri patrui

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 246 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

nostri carissimi domini Pribislai domini in Richenberg uidisse et audiuisse sub uero suo sigillo et integro omni carentes suspititione in hec uerba. - - - Facta igitur per patruum nostrum predictum grata habentes premissa omnia ratificamus et legitime approbamus ac in eorundem testimonium sigillum nostrum appendimus huic scripto. Testes sunt dominus Benedictus de Rodenbeke, miles, dominus Hermannus de Lue, dominus Arnoldus Clauue, miles, et Theodoricus frater eius. Actum et datum in castro nostro Wismarie per manus domini Henrici notarii nostri et rectoris ecclesie in Gneuesmolen sub anno domini millesimo ducentesimo quinquagesimo sexto.

Nach einer spätern Abschrift auf Papier. Die Data beider Urkunden sind aber augenscheinlich falsch. Im J. 1234 stand Pribislav noch unter Vormundschaft; seit 1238 - 1247 führte er den Titel Dominus in Parchim, und erst seit 1249 nahm er Titel Dominus in Richenberg an. Die Zeugen dieser Urkunde sind aber offenbar dieselben, welche auch in der gleichfalls zu Sterneberg ausgestellten Wahmkower Urkunde von 1256 (Nr. IX.) auftreten, da statt des unbekannten Henricus de Boltendorp ohne Zweifel Holtdorp (oder Holtzendorp) , statt Golstede aber Rolstede zu lesen ist, wenn der letztere Name nicht umgekehrt in der Wahmkower Urkunde verschrieben sein sollte, was mir wahrscheinlich ist, da die Familie Golstede oder Goltstede um diese Zeit sehr häufig vorkommt. Hiernach darf man unbedenklich beide Urkunden als gleichzeitig annehmen.

Was aber die Confirmation des Fürsten Heinrich, angeblich vom Jahre 1256, betrifft, so erinnere ich nur daran, dass in diesem Jahre nicht nur der Vater des Fürsten, Johannes (†. 1264 Aug. I.) noch lebte, sondern auch Pribislav noch im Lande war, auch die neue Burg zu Wismar, wo die Urkunde ausgestellt ist, erst 1256 vollendet ward (Jahrb. V. S. 1.). Die Zeugen entscheiden hier nichts, da sie sämmtlich zwischen 1253 - 65, und theilweise noch später, häufig vorkommen; dagegen fungirte der am Schlusse als Concipient genannte Pfarrer Heinrich von Grevismühlen nur zwischen 1261 - 69 als Notar am meklenburgischen Hofe.

Hiernach gehört die Urkunde wahrscheinlich in das Jahr 1265 oder 66.


Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 247 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

Nr. XI.

Der Herzog Barnim von Pommern schenkt dem Grafen Gunzelin von Schwerin 4000 Hufen Landes an der Grenze des Gebietes des Herzogs Wartislav von Demmin gegen die Länder Doberen und Stargard an der Drawe gelegen.

D. d. 1257. Junii 10.

Nach dem Originale im grossherzogl. Geh. u. Haupt - Archive zu Schwerin.


B., dei gracia dux Slauorum omnibus presens scriptum respicientibus salutem in salutis auctore. Tenore presencium cupimus esse notum, quod nos consanguineo nostro predilecto Gunzelino comiti Zwerinensi necnon heredibus ipsius de bonis nostris, terminis nostri consanguinei W. ducis Deminensis uersus terram Doberen adiacentibus liberis uidelicet et non pheodaliter a nobis porrectis, quatuor milia mansorum mera ac libera contulimus uoluntate, omni iure, omni libertate, qua nos eadem bona possedimus, liberaliter ad manus predicti comitis resignantes, uersus aquam, que wlgariter Draue nuncupatur, sic et uersus terram Stargarth iam dictorum mansorum, quos tam in siluis, quam in campis, pratis, pascuis et aquis dedimus terminos pretendentes. Igitur ut hec donacio a nobis graciose facta perpetuo maneat inconcussa, presentem paginam cum nominibus testium infradicendis nostri sigilli munimine nobis placuit roborari. Hii enim sunt testes: Warzslaus dux Deminensis , Borcho, Venzciko de Vzenem, Gerhardus de Zwerin, Hinricus Munth, Rodolphus de Nova Ecclesia, alii quam plures. Datum anno gracie M. CC. LVII, quarto ydus Junii.

Nach dem Originale, auf Pergament, in einer gewöhnlichen Minuskel. In dem Siegelloche hangen nur noch einige Fäden gelber Seide.


Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 248 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

Nr. XII.

D. d. Bützow. 1261. Jun. 18. (1257. Jun. 3.?)


Johannes und sein Sohn Hinricus zu Mekelnburgk, Nicolaus von Werle, Hern zu Wenden, bekennen, weil zwischen dem Bischoff zu Zweryn an einem, und ihren Vorältern anders teils wegen der Scheide der Lande Parchem und Butsowe bei dem Dorfe Lubbetscin und Boytin, Poppelestorp und Rosenow, Warnow und Lutken Radum viel streits gewesen, denselben uff zu heben, haben sie, wie es der Bischoff Rodolfus bey seinem eide erhalten, dass erss von seinen Vorfaren gehöret, die scheide zwischen Lutken Radum und Warnow, Poppelstorp und Rosenow absticken und bezeichnen lassen, und dass gesagt wurde, dass die helffte des dorffes Lubbetscin mit der helffte des Feldes bis an die scheide Scampen und Boytin zum Lande Butsowe gehörete. Obgemelte Herrn aber legen und verlassen umb seligkeit ihrer und ihrer eltern Seele, der etwan worin geirret, das Dorf Lubbetscin zum Lande Butzow und die Kirchen zu Zwerin mit allem rechte, gerichte, dienste und nutzung. Acta sunt haec anno gratiae M . CC . LXI. Datum Butsowe, sexta feria post Pentecostes.

Hieran sein 3 gesunde Sigel, aber am Brieffe haben die mäuse etwas eingefressen.

Aus Clandrians Regesten der schweriner Stiftsurkunden.

Vergleiche hiemit Chemnitz vita Johannis II. ad a. 1257: "Im selbigen Jahre haben Johannes und Henricus der ander, Vater und Sohn, Herrn zu Mecklenburg, und Nicolaus der funfte, Herr von Werle, dem Stifte Schwerin das ganze Dorf Lubbezin mit allen Rechten conferiret und übergeben. Brieffl. Urk." - Dasselbe wird wiederholt in vit. Henrici II. v. Meckl. u. Nicolai V. v. Werle zu dem gedachten Jahre. Chemnitz scheint also noch eine Abschrift dieser Urkunde gekannt zu haben, die das Datum 1257 hatte, welches allerdings zu den Verhältnissen besser passt. Clandrian hat vielleicht die Ziffer Ivij=57, irrig für Ixj=61 gelesen.


Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 249 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

Nr. XIII.

Der Abt des Klosters Dünamünde bekennt, dass der zwischen ihm und dem Grafen Gunzel von Schwerin abgeschlossen gewesene Tausch der Güter Siggelkow und Zachow gegen 800 Hufen im Lande Doberen von beiden Seiten widerrufen worden sei.

D. d. Schwerin. 1262. Octbr. 25.

Nach dem Originale im grossherzogl. Geh. u. Haupt - Archive zu Schwerin.


W. frater abbas Dunemundensis omnibus hoc scriptum intuentibus salutem in salutis auctore. Cognoverint universi, quod nos commutacionem bonorum, que inter nobilem virum G., comitem Zwerinensem, et nos ex parte altera facta fuit, videlicet in bonis Zcichlicowe et Zcachowe et octingentis mansis in terra Doberen locatis, de voluntate et consensu eiusdem comitis, omnibus actionibus, que ex hac commutacione hinc inde suboriri possent, nunc aut in posterum plane quiescentibus, absolute ac libere revocamus, ipsam revocacionem sic, ut diximus, esse factam, et nostra sigilla huic cedule appensa et confratrum nostrorum nominibus Hinrico videlicet, Godescalco, Hermanno, Ludero, qui huic facto aderant, protestantes. Datum in Zwerin, anno gracie M°. C° C° . LXII, octavo calendas Novembris.

Nach dem Original auf Pergament, in einer kleinen, etwas flüchtigen Minuskel. An einem von dem Pergamente selbst abgetrennten Streifen hängt ein kleines, längliches Siegel von weissem Wachs, auf welchem ein Priester mit dem Krummstabe steht. Von der Umschrift ist mit Sicherheit nur oben rechts der Buchstabe M zu erkennen.


Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 250 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

Nr. XIV.

D. d. Bützow. 1264. Octbr. 23.


Hermannus Bischoff zu Schwerin giebt dem Probste zu Rune Macht, dass er die Kirche zu Vrowenmark im Lande Parchem, daran jus patronatus Guncelinus Graf zu Schwerin dem Kloster Rune gegeben, durch einen ewigen vicarium muge verwalten lassen. Datum Butezow 1264, 10 kal. Novembris.

Ist gesund an Pergament und Siegel.

Aus Clandrians Regesten der schweriner Stiftsurkunden.


Nr. XV.

Die Herzogin Helena von Sachsen mit ihren Söhnen Johann und Albert schliesst einen Vertrag mit den Grafen Guncelin und Helmold von Schwerin und verlobt dem letzteren ihre Tochter, wogegen die Grafen der Herzogin Land, Stadt und Schloss Parchim abzutreten versprechen.

D. d. Lauenburg. 1264. Novbr. 23.

Nach dem Originale im grossherzogl. Geh. u. Haupt - Archive zu Schwerin.


In nomine patris. Elena dei gracia Westfalie et Saxonie ducissa omnibus hoc presens scriptum intuentibus salutem. Que geruntur in tempore, ne simul labantur cum processu temporis et ne possit ipsis in posterum opponi calumpnia, scripturarum solent memoria perhennari. Sane sciant universi et presentibus protestamur, quod nos et filii nostri Johannes et Albertus Saxonie duces super amicicia et pacis confederacione inviolabiliter observanda cum viris nobilibus Guncellino et Helmoldo comitibus Zwerinensibus placitavimus in hunc modum, ita quod filia nostra iam dicto comiti Helmoldo iuniori de Zwerin legitimali copula desponsetur. Huic nobili viro cum filia nostra da-

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 251 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

bimus sexcenta (?) milia examinati argenti aut pro marca qualibet duo talenta Luneburgensis monete secundum tempus et inducias inter nos ordinatas: primo termino dabimus ad presens mille marcas examinati argenti ante festum Epiphanie; secundo termino, hoc est in die beati Martini presentabimus iam dicto comiti filiam nostram in domum suam et duo milia marcarum argenti puri presentabimus ipso termino cum filia nostra, tali cum pacto, ut nobis et filiis nostris, iam dictis ducibus, castrum Parchem cum opido et terra adiacenti a comitibus iam prelibatis libere presentetur secundum terminos distinctos inter ducatum nostrum et terminos marchionum, quod in medio fluminis aque, que Eldena dicitur, termini nostri et marchionum dividuntur, ipsi etiam coloni totius terre et cives opidi Parchem tenebuntur iam dictis comitibus ad id theloneum et ad eandem exactionem, quam dare consueverunt temporibus domini Prippezclawi; tria vero milia marcarum, que adhuc dare tenemur, in quibus nos obligavimus. dabimus in termino ipsius anni et spacio eiusdem, caucione sufficienti iam dictis comitibus data pro pecunia eadem, hoc eciam interposito, quod ipsi comites a nobis et a nostris filiis iam dictis ducibus villam, que Radum dicitur, sitam in terra Parchem, in terminis suis, quibus nunc gaudet, et cum omni iure, tenebunt iure feodali. Super isto facto nostro firmiter observando nos personaliter cum filiis nostris et Georgius et Theodoricus milites dicti de Hiddezaker et meus pincerna promisimus fide data. Si quis autem nostrum hoc decretum nostrum inprimere presumpserit, mille marcas examinati argenti tenebitur alteri persolvendo, promisso nichilominus inter nos facto firmo stare. Datum Lovenburch, anno domini M° CC°LX°IIII°, Clementis martiris.

Nach dem Originale auf Pergament in einer kleinen, cursivischen Minuskel. Das Siegel ist von dem Pergamentstreifen abgefallen.


Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 252 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

Nr. XVI

Die Herzoge Johann und Albert von Sachsen kaufen von den Grafen Guncelin und Helmold von Schwerin Stadt und Land Parchim, mit Ausnahme der Neustadt Parchim, deren Ankauf den Herzogen jedoch binnen acht Jahren ebenfalls freistehen soll.

D. d. Lauenburg. 1265. Febr. 1.

Nach dem Originale im grossherzogl. Geh. u. Haupt - Archive zu Schwerin.


Johannes et Albertus dei gracia duces Saxonie, Angarie et Westfalie universis hoc scriptum visuris salutem in domino. Notum esse volumus universis et presentibus protestamur, quod, habito consilio sano dilecte matris nostre simulque avunculi nostri karissimi, illustrissimi principis Alberti ducis de Bruneswik, cum viris nobilibus Gunzelino et Hellenboldo comitibus de Zwerin sub quadam forma composicionis convenimus in hunc modum, quod prefatis comitibus pro civitate Parchem et castro et terra adiacente, culta et inculta, rivis, pratis et pascuis et omnibus attinenciis, que ad nostrum spectant ducatum, usque in medium aque fluxum, que Eldena dicitur, quod middenstrum vulgariter nuncupatur, sex milia marcarum puri argenti dabimus, sive duo talenta denariorum Hamburgensis vel Lubicensis monete pro marca qualibet computata, dummodo denarii in eodem valore permaneant, in quo nunc existunt; hoc autem nostre committendum est voluntati. Emimus enim omnia bona, sive sint libera vel infeodata, et sicut a nobis dinoscuntur predicti comites hactenus possedisse. Novam vero eiusdem loci civitatem sepe dicti comites in bona quiete sicut hactenus perpetuo possidebunt, ita tamen, quod nullam pro se necessitatem allegare poterint vel causam, ut prenominatam novam civitatem alicui vendere presumant vel feodaliter conferre sive titulo pignoris obligare, tali autem apposita condicione, ut si nostre placitum fuerit voluntati, ipsam novam civitatem Parchem pro mille marcis et ducentis examinati argenti, vel duobus talentis pro marca computatis qualibet, comparare poterimus sub ea forma, ut iam

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 253 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

dicta pecunia infra terminum octo annorum a nobis persolvatur, sin autem, iam sepedicti comites a tali condicione, qua nobis obligati fuerint, liberi erunt et absoluti, nichilominus ipsam novam civitatem cum distinctione terminorum adiacencium sub eorum potestate reservabunt. Dicti vero comites a burgensibus antique civitatis in Parchem et nove nullum de cetero exigent ungheld in Nova Civitate, que Ghiwe dicitur, ipsi tamen sibi ab eisdem debitum teloneum reservabunt. Predicte vero pecunie solucionis termini hii sunt: in proxima dominica, qua cantatur Letare, persolventur mille marcae argenti; in festo beati Martini proximo nunc venturo mille similiter persolventur; deinde in festo beati Johannis baptiste duo milia marcarum, ab illo vero die post unius anni terminum usque in ipsum diem Johannis baptiste duo milia marcarum persolventur; in hiis terminis prescriptis pecunia predicta integraliter persolvetur. Pro qua data fide promisimus cum avunculo nostro Alberto duce Bruneswicensi, triginta militibus nobiscum sub ipso promisso super solucione predicte pecunie obligatis, quorum nomina sub alio scripto singulariter exprimentur. Ut autem hec prescripta rata permaneant et inconvulsa, presentem cedulam conscribi fecimus et sigilli nostri munimine roborari. Actum et datum anno dominice incarnacionis M° CC° LXV°, in die Brigitte martiris, in castro nostro Lovenborch, per manus Bartholomei, plebani ibidem, notarii curie nostre.

Nach dem Original, auf Pergament, in einer flüchtigen, oft undeutlichen, cursivischen Minuskel. An Pergamentstreifen hangen zwei Siegel aus ungeläutertem Wachs, beide sind jedoch zerbrochen.

Auf dem ersten gemeinschaftlichen Siegel der Herzoge Johann und Albert sind zwei nicht gerüstete Reiter einander gegenübergekehrt dargestellt, von denen jeder in der einen Hand eine Fahne, beide aber zusammen mit der andern Hand einen Wappenschild in die Höhe halten, welcher längs getheilt und in der rechten Hälfte mit einem halben Adler, in der linken Hälfte mit vier gegatterten Querbalken belegt ist. Von der Umschrift ist nur noch zu lesen:   Umschrift

Auf dem zweiten Siegel (wohl dem der Mutter der beiden Herzoge) ist noch der obere Theil einer sitzenden weiblichen Figur erkennbar; auf jeder der beiden frei stehenden Säulen der Stuhllehne steht ein der Figur zugewendeter Storch mit aufgesperrtem Schnabel; die rechte Hand legt die Figur auf den Kopf eines Hundes. Von der Umschrift ist nur noch zulesen: Umschrift


Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 254 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

Nr. XVII.

Die Herzogin Helene von Sachsen schenkt der Kapelle zum Heil. Geist zu Parchim das Eigenthum von 3 Hufen im Dorfe Grabbin.

D. d. Parchim. 1265 (?). Junii 6.

Nach einer Abschrift im grossherzogl. Geh. u. Haupt - Archive zu Schwerin.


In nomine sancte et indiuidue trinitatis. Nos Helena dei gracia ducissa Saxonie, Angarie et Westualie omnibus in perpetuum. Quoniam omnes peccauimus et egemus gracia dei, necessarium nobis est diem extremum largicionibus elemosinarum et bonis operibus preuenire. Nouerint igitur presentes et posteri, quod nos, pro salute dilecti domini et mariti nostri pie memorie Alberti quondam ducis Saxonie, proprietatem trium mansorum in villa Grabbyn ad domum sancti spiritus in civitate nostra Parchem liberaliter erogamus de filiorum nostrorum Johannis et Alberti favorabili voluntate, iudicio tantum nobis et seruicio, quod vulgo borchwerck dicitur, reseruato. Ut autem hec donatio stabilis perpetuo perseueret, presens sciptum cum appensione sigilli nostri dicte domui iussimus in testimonium presentari. Hii vero nobiscum intererant et sunt testes: Detleuus de Parchentin, Hinricus de Crumessen, Bertoldus de Ritzerowe, Bartholomeus pincerna, David de Grebene et Bernardus de Molendino cum aliis probis viris. Actum et datum in castro nostro Parchim anno domini M° CC° LV° VIII, idus Junii.

Nach einer Abschrift aus dem Anfange des 16. Jahrhunderts im grossherzogl. Geh. und Haupt - Archive zu Schwerin. Das Datum dieser Urkunde MCCLV ist ohne Zweifel nicht richtig, denn der Herzog Albert starb im J. 1260, lebte jedoch noch am 26. Junii d. J. (vgl. v. Kobbe Geschichte von Lauenburg I, S. 312); Chemnitz in vita Pribislai III. hat gleichfalls 6. Junii 1255, das parchimsche Kirchenvisitations - Protocoll von 1563 gedenkt dagegen einer von der Herzogin Helene auf dem Schlosse zu Parchim ausgestellten Urkunde vom Jahre 1225, womit ohne Zweifel die obige gemeint ist. Das Original wird MCCLXV gelesen haben, und muss der untere Strich des L, so wie das folgende X erloschen gewesen sein, wesshalb der Abschreiber diesen leeren Raum bloss durch den fehlenden Strich des L (I...V), die Kirchen - Visitation aber durch XXV ergänzte statt LXV. Ueber die Minderzahl V sind alle einig.


Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 255 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

Nr. XVIII.

D. d. Parchim. 1268. Jan. 23 (24).


Johannes und Albertus Hertzogen zu Sachsen Engern und Westphalen verordnen., welcher gestalt die irrung zwischen h. Hinrich, Probsten zu Rune, und Jordan von Lanken wegen der Scheide zwischen dem Dorffe Grantzin und dem Dorffe Stralendorff und Lanken durch die darin benannte Personen sollen uffgehoben werden. Dat. Parchem anno Dni. 1268 in die Timothei X. Kal. February.

Aus Clandrians Regesten der schwerinschen Stiftsurkunden Fol. 231 a.
Festum Timothei ist=24. Jan., X. Kal. Febr.=23. Jan. Es ist daher entweder zu lesen: in vigilia Timothei, oder IX. K. Febr.


Nr. XIX.

Der Herzog Mestwin von Pommern nimmt von den Markgrafen von Brandenburg, welche seine Tochter vermählt haben, seine Länder zu Lehn, mit Ausnahme des Landes Belgart.

D. d. Arnswalde. 1269. April 1.

Nach einer alten Copei im königl. preuss. Staats - Archive zu Berlin.


In nomine domini Amen. Mestwinus dei gratia dux Pomeranorum omnibus presentes nostras literas inspecturis salutem in omnium saluatore. Que aguntur a nobis, ne a memoriis hominum, que res fragilis est, excidant et evanescant, consuevimus nostris scriptis autenticis roborari; nam fidele testimonium dat scriptura, intereuntibus enim hominibus non sinit ea, que sibi commendantur, aliquatenus interire. Hinc est, quod notum esse volumus universis, quod cum dominis nostris illustribus principibus Johanne, Ottone et C[onrado], Brandenburgensibus marchionibus, amicabiliter et concorditer convenimus in hunc modum: quod filiam nostram viro matrimonialiter copulaverunt, cui mille marcas examinati argenti superad-

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 256 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

demus, maritus vero centum marcas eidem nomine dotis assignabit, annuo excipiendas vite sue temporibus feliciter et quiete. In signum uero beneficii et dilectionis exhibite nobis et unionis indissolubilis cum dictis dominis nostris marchionibus contracte, de mera nostra voluntate et motu proprio et consensu, omnia bona nostra et proprietatem omnium bonorum nostrorum dominis nostris marchionibus antedictis renunciavimus et recepimus ab eisdem ipsa bona in feodum, omagium ipsis, prout iustum est, exhibendo. Dicta etiam bona uxori nostre et pueris nostris suis patentibus literis iusto titulo feodi transmiserunt perpetuo possidenda, preter castrum Belgart cum terra adiacente et omnibus suis pertinentiis, quod ad usus suos sibi libere reservabunt. In cuius restaurum dicti domini Marchiones nobis et uxori nostre et pueris nostris centum marcas Stendaliensis argenti conferent in feodum annuo excipiendas, vel centum choros duri frumenti, tritici XXX choros, siliginis XXXX, ordei XXX iusto titulo feodi possidendas, et si dictum frumentum in terra ipsorum duxerimus acceptandum, omnia feodalia in ipsis bonis et hominibus, vel beneficiis ecclesiasticis conferendis libere nobis cedent. impedimento quolibet et contradictione postposita et semota. Preterea dictis dominis marchionibus fideliter in omnibus adstabimus indefesse, assistentes eisdem in omnibus et ad omnia promoventes, que ipsis noverimus esse commoda sive grata. In cuius rei testimonium presentem nostram literam in testimonium validum duximus conferendam, sigilli nostri munimine roboratam, adhibitis testibus idoneis, quorum nomina pro firmitate maiori duximus exhibenda: Zistlaw, Domezlaw, Dalez, Pozewalc, Mizlebor, Peter, Nicol. Koyt. Datum Arnswolde, anno domini M° CC° LXIX°, feria secunda post octavas pasce.

Gedruckt in Gercken Cod. dipl. Brand. I., p. 208, nach einer Copie im königl. Archive zu Berlin (Cod. copiar. membr. Fol. XL. Sect. XIV.: de renunciatione terre Pomeranie et castri Belgarten). Vorher war diese Urkunde aus eben diesem Copiario bereits gedruckt bei Dreger (Cod. diplom. Pomeranie T. I. p. 546. Nr. 436.), aber sehr fehlerhaft; z. B. gleich zu Anfang lieset Dreger: maritus vero tenetur (st. centum) marcas eidem nomine dotis assignare (st. assignabit), und bemerkt dabei, dass die Zahl der Marke vermuthlich ausgelassen sei. Späterhin steht patruis nostris st. pueris nostris u. s. w.

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 257 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

Uebrigens macht Gercken darauf aufmerksam, dass diese Lehnsobligation sich nur auf Hinterpommern und die Gegend um Danzig beziehe, und verweiset zur Erklärung dieses wichtigen Ereignisses auf die Urkunde Mestwinis sub Nr. CXLVI (wahrscheinlich T. I. p. 249), eine Urkunde ohne Datum ungefähr aus derselben Zeit, in welcher Mestwin zur Sicherheit seines Lebens und zum Gedeihen seiner Angelegenheiten die Markgrafen zu seinen Herrn und Schützern erwählt und dafür Stadt und Land abtritt.

Die vorstehende Urkunde ist neuerdings auch gedruckt bei Riedel cod. dipl. Brand. II, I. Nr. 136, nach dem Copial - Buche des königl. preuss. Geh. Cab. Archivs I. C. 4. in Quarto, Fol. 40.


Nr. XX.

Die Grafen Gunzelin und sein Sohn Helmold von Schwerin verleihen der Marien-Kirche auf der Neustadt Parchim 6 Hufen des Dorfes Bök, welche der wailand Ritter Gerhard von Malin zu Lehn besessen und der gedachten Kirche in seinem Testamente legirt hat.

D. Parchim. 1270. Septbr. 28.

Nach dem Originale im grossherzogl. Geh. u. Haupt - Archive zu Schwerin.


In nomine sancte et indiuidue trinitatis. Gunzelinus dei gracia comes Zwerinensis et Helmoldus filius ipsius omnibus in perpetuum. Fragilitas condicionis humane requirit, ut ea, que inter presentes rite aguntur, scripture testimonio confirmentur; nam que processu temporum obliuione depereunt, litterarum testimonio reuiuiscunt. Nouerint eapropter tam posteri, quam presentes huius pagine inspectores, quod nos pro remedio animarum nostrarum, progenitorum et successorum nostrorum ecclesie sancte Marie in nova ciuitate nostra Parchem proprietatem sex mansorum in villa Bo u ken cum omni vtilitate et prouentibus eorundem donauimus et dedimus pleno iure, quos bone memorie dominus Gerhardus de Malin a nobis iure tenuit pheodali et eosdem in testamento suo pro anime sue remedio ipsi ecclesie assignauit, ita videlicet, quod plebano eiusdem ecclesie, quicunque pro tempore fuerit, deseruiant cum

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 258 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

omni vtilitate, que ab ipsis poterit prouenire, ius tamen aduocacie sicut in ceteris bonis nostrorum vassallorum nobis per omnia reseruantes. Vt autem hec nostra donacio stabilis et inuiolata permaneat et a millo hominum possit in posterum infirmari, presentes litteras in testimonium conscribi fecimus et sigillorum nostrorum robore iussimus communiri. Datum et actum Parchem, anno domini 1270 , quarto kalendas Octobris, per manus Hogeri capellani et notarii curie.

Nach dem Originale, auf Pergament, in einer gewöhnlichen Minuskel, mit zwei Siegeln von weissem, ungeläuterten Wachse, mit braunem Firniss überzogen, an Pergamentstreifen, nämlich:

1) dem schildförmigen Siegel des Grafen Gunzelin mit zwei gegen einander gekehrten Lindwürmern an einem Baume; von der Umschrift ist noch zu erkennen :

Umschrift

2) dem runden Siegel des Grafen Helmold mit einem ungezäumten, rechts hin schreitenden Rosse, dessen Umschrift bis auf die Buchstaben IN gegen das Ende abgebröckelt ist.


Nr. XXI.

Der Graf Helmold von Schwerin verleiht mit Einwilligung seines Vaters Gunzelin der Marien-Kirche auf der Neustadt Parchim das Eigenthum von vier Hufen in dem Dorfe Bök, welche einige Bürger der Stadt für die gedachte Kirche gekauft haben.

D. Parchim. 1274. Jul. 12.

Nach dem Originale im grossherzogl. Geh. u. Haupt - Archive zu Schwerin.


In nomine sancte et indiuidue trinitatis. Nos Helmoldus dei gratia comes Zwerinensis omnibus in perpetuum. Omnis actus et opus quodlibet, quod ad futuram digeritur posteritatem, necesse est summopere priuilegiorum auctoritate et testium subscriptionibus roborari. Hinc est quod ad uniuersorum, tam presencium,

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 259 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

quam futurorum cupimus noticiam pervenire, quod nos, accedente legitimo et benevolo consensu dilecti patris nostri, domini Gunzelini comitis de Zwerin, proprietatem quatuor mansorum sitorum in villa Boken, quos dilecti cives nostri de Parchem, videlicet Olemannus, Wedego de Ponte, Arnoldus de Vilan et Scolene molendinarius pro remedio animarum suarum suis denariis ademerunt, dedimus et donavimus ob spem ac meritum retribucionis eterne ecclesie sancte Marie in nova ciuitate Parchem, cum omni iure ac vtilitate et prouentibus eorundem perpetuo possidendum, ita videlicet, quod quicunque plebanus fuerit iam dicte ecclesie, hos quatuor mansos habet ad usus suos, hac adiecta condicione, quod omnibus diebus festiuis vnam priorem missam dicat et omnibus quartis et sextis feriis missas pro defunctis similiter cantet in ecclesia memorata. Huius donacionis nostre testes sunt: clerici: Hermannus plebanus dicte ecclesie in Parchem, Zeghebandus plebanus in Moderiz, Johannes plebanus in Clocowe, Hogerus plebanus in Grabowe et curie nostre capellanus; milites vero sunt: dominus Gargheuiz, noster aduocatus, dominus Nicolaus de Belue, dominus Sifridus de Kardorpe; ciues vero sunt: Volpertus, Johannes de Boycenborch, Arnoldus de Boken, Johannes Rampe, Hinricus Institor et alii quam plures. In cuius rei noticiam presens scriptum nostri sigilli robore iussimus communiri. Datum et actum Parchem, anno domini 1274 , quarto ydus Julii.

Nach dem Originale auf Pergament, in einer gewöhnlichen Minuskel, mit zwei Siegeln von weissem, ungeläuterten Wachse, nämlich

1) dem Siegel des Grafen Helmold von Schwerin, an gelben, linnenen Fäden, mit dem wohl erhaltenen, rechts schreitenden Rosse, dessen Umschrift bis auf die letzte Sylbe ....SIS. abgebröckelt ist, und

2) einem Siegel an dunkelblauen, linnenen Fäden, von welchem jedoch nur noch einige Bruchstücke vorhanden sind, auf deren einem die Buchstaben ANN zu erkennen sind, vermuthlich dem Siegel des Pfarrers Herrmannus an der Marien - Kirche zu Parchim.


Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 260 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

Nr. XXII.

Die Markgrafen Otto und Albert schliessen einen Vertrag mit dem Grafen Helmold von Schwerin.

D. d. Dolslege. 1275. Mai 18.

Nach dem Originale im grossherzogl. Geh. u. Haupt - Archive zu Schwerin.


In nomine sancte et indiuidue trinitatis Nos Otto et Albertus dei gracia marchiones Brandenburgenses notum facimus universis, tam presentibus, quam faturis, quod, mediantibus auunculis nostris illustribus principibus dominis Alberto et Johanne ducibus de Brunswic, cum comite Helmoldo Zwirinensi concordavimus in hunc modum, quod ab omnibus culpis ac causis antiquis et novis, propter quas nostram in gratitudinem incurrerat, cessamus ab omnique odio, ipsumque comitem in nostram familiam recipimus, graciam et favorem, ita quod ubicunque comes antedictus nostro consilio vel auxilio indigebit, si forsitan ad destructionem suam vellent aliqui laborare, pro ipso placitabimus et pro ipso stabimus fideliter, sicut pro nostro uasallo et pro quolibet de nostra familia in nostro seruicio constituto; ipse eciam comes in nostro seruicio perpetuo debet esse cum toto suo posse suisque municionibus contra omnem hominem de mundo, exceptis tamen ab ipso auunculis nostris ducibus Saxonie dominis Johanne et Alberto auunculis nostris; contra quoslibet alios nobis servire et assistere tenebitur comes sepedictus omni tempore vite sue, tamen si contra amicos eiusdem comitis trans Albiam aliquid habuerimus questionis uel rancoris, eidem comiti significabimus: qui si eosdem uel aliquem ipsorum infra proximas quatuor septimanas, postquam eidem intimavimus causam vel causas nostri rancoris, secundum nostrum beneplacitum non potuerit nostre gracie reformarc, extunc cum omni suo posse contra eosdem suos amicos fideliter nos iuuabit, et si medio tempore, id est infra quatuor septimanas iam predictas, nos vel nostri homines uel amici per terras sepedicti comitis transire uellemus, hoc non debebit dictus comes, nec sui homines facto uel consilio inpedire. Quamcumque gwerram idem comes nobiscum attemptabit, in illa nos nequaquam deseret, nec nos ipsum; pacem, treugas

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 261 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

sive id, quod uulgariter gedult dicitur, ipse non faciet, nisi de nostra fuerit voluntate, nec nos sine ipso concordiam aliquam faciemus. In inpeticione noue civitatis Parchem comes Helmoldus antedictus nos non debet aliquatenus inpedire. Preterea ex parte sepedicti comitis super Albiam id, quod ungelt dicitur, de cetero non recipietur, sed iustum theolonium secundum quod ab antiquis temporibus est receptum. Idem comes nostris hominibus et uasallis de hiis, que cum ipso facere habebunt, plenam iusticiam exhibebit; nos eciam vice versa suis hominibus iusticiam faciemus. Hec omnia supradicta sepedictus comes nobis fide data promisit, nos eciam eidem promisimus firma inviolabiliter obseruare. Interfuerunt autem hiis tractatibus testes infra scripti: domini duces Brunswicenses Albertus et Johannes, auunculi nostri, venerabilisque pater dominus Hermannus episcopus Zwirinensis, Richardus Magnus, eiusdem ecclesie canonicus, Gewehardus, prepositus in Saltwedele, Geuehardus de Aluensleue senior, Arnoldus de Jagouwe et alii quam plures. Vt autem hec omnia per nos ipsumque comitem supradictum firmius observentur, hanc paginam inde conscriptam sigillorum auunculorum nostrorum ducum Brunswicensium supradictorum ac nostrorum fecimus munimine roborari. Datum Dolslege, anno domini M°CC°LXXV°, XV kalendas Junii.

Nach dem Originale auf Pergament, in einer festen, cursivischen Minuskel. Angehängt sind vier Pergamentstreifen. An den beiden ersten fehlen die Siegel, und ist auch weder in der Färbung der ganz neu erscheinenden Pergamentstreifen, noch sonst eine Spur vorhanden, dass je Siegel auf diese beiden Streifen aufgedrückt gewesen sind. An dem dritten Pergamentstreifen hängt das ovale, schüsselförmige Siegel des Markgrafen Otto mit dessen stehendem Bilde in Rüstung, mit der Fahne in der rechten Hand, die linke auf einen Schild mit dem rechts schauenden Adler gestützt. Von der Schrift ist nur noch zu lesen:

Umschrift

An dem vierten Streifen hängt des Markgrafen Albert häufig vorkommendes, rundes Siegel mit einem längs getheilten Schilde, auf dem rechts ein links schauender Adler, links ein aufgerichteter Löwe steht, in einer von einem dreispitzigen Mauergiebel überdachten Rosette; Umschrift:

Umschrift

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 262 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

XXIII.

Der Graf Gunzel von Schwerin verzichtet unter Vermittelung der Markgrafen Otto und Conrad von Brandenburg zu Gunsten seines Bruders Helmold auf die väterliche Erbschaft, wogegen dieser ihm Neu - Schwerin mit dem Lande Doberen abtritt.

D. d. Freienstein. 1276. Aug. 2.

Nach dem Originale im grossherzogl. Geh. u. Haupt - Archive zu Schwerin.


Nos Otto et Conradus, dei gracia marchiones Brandenburgenses, recognoscimus presentibus publice profitentes, quod universa, que vertebantur inter nobilem virum dominum Helmoldum comitem Zwerinensem, ex una, et fratrem suum Gunccelinum, parte ex altera, sunt amicabiliter deposita et sopita in hunc modum, videlicet quod idem Gunccelinus nobis mediantibus renunciavit omni hereditati, quam sibi quondam pater suus, nobilis vir comes Gunccelinus felicis memorie assignaverat, et similiter privilegio eidem super ea tradito atque dato. Huius rei occasione idem comes predicto fratri suo dimisit Novum Zwerin cum terra Doberen et earum terminis, hoc adiecto, quod ipse Gunccelinus nichil debet vendere in iam dictis terris, sed conferre militibus et vasallis pheodaliter ibidem manere volentibus, qui ab ipso comite Helmoldo similiter recipere debent eadem bona ab ipso collata vero titulo pheodali. Illi autem, quos dictus Gunccelinus in dictis terris inpheodaverit, non facient aliquam municionem sive castra, nisi fuerit de dicti comitis voluntate. Quod autem prescriptus Gunccelinus in prehabitis terris subsistere poterit, et subsidium expensarum habere valeat, sepedictus comes eidem dare debet in festo sancti Martini centum et quinquaginta marcas Zwerinensium denariorum singulis annis percipiendis, aut ipse comes in fratris amicicia ordinabit; et si eciam predictum Gunccelinum de medio tolli contigerit, dicta bona ad ipsius fratres libera revertentur. Ut autem hec inviolabiliter conserventur, presentem literam conscribi iussimus et sigillorum nostrorum appensionibus roborari, adhibitis nichilominus testibus idoneis, quorum nomina sunt

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 263 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

hec: comes Guntherus de Lindow et dictus comes et frater suus, qui promiserunt supradicta observare sub fidei dacione: Bertrammus de Bentz, Beteko de Ecstede, Johannes de Půtlest, Tidericus de Wosterbusch, Johannes de Stegelyz, Conradus de Quittsow, Johannes Crochere, Johannes dictus Man, milites, et alii quam plures fide digni. Acta sunt in Vriensten, anno domini 1276 , IIII nonas Augusti.

Nach dem Originale, auf Pergament, in einer kleinen Minuskel, mit einem Pergamentstreifen, an welchem das Siegel fehlt.


Nr. XXIV.

Der Fürst Pribislav von Belgart begiebt sich in den Dienst der Markgrafen von Brandenburg.

D. d. Gummern. 1285. Oct. 29.

Nach einer Copei im königl. preuss. Staats - Archive zu Berlin.


Nos Pribeco dei gratia dictus de Belgarten recognoscimus coram universis presentibus publice protestantes, quod cum illustribus principibus dominis Ottone et Conrado marchionibus Brandenburgensibus placitavimus sub hac forma, quod iidem nos in suam receperunt familiam et ad suum servitium, nos quoque fideliter ac stabiliter in ipsorum manebimus servitio, et e converso ipsi nos promovere tenentur in omnibus nostris agendis negotiis et rationabiliter pertractabunt. Istam igitur obligationem presentibus inseri iussimus et sigilli nostri appensione in evidens testimonium decrevimus communiri. Actum et datum in castris ante castrum Gummern, anno domini M° CC° LXXXV° secunda feria post festum Symonis et Jude apostolorum.

Gedruckt in Gercken cod. dipl. Brandenb. I, p. 250, aus dem Cod. copiar. membran. des königl. Archivs zu Berlin T. XL. Sect. XIV. Fol. 57, de familiaritate domini Belgarden, und in Dreger Cod. dipl. Pomer. Mscr. Nr. 706. Gercken macht zu den Worten: nos in suam receperunt familiam et ad suum servitium die Bemerkung, dies werde in deutschen Urkunden so ausgedrückt: dass wir sie haben genommen zu Gesinde und in unser Beschirm, z. B. bei Ludewig T. VII. p. 22. 52.

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 264 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

Auch gedruckt bei A. F. Riedel, cod. dipl. Brand. I, Nr. 238, p. 185, mit Gercken übereinstimmend, nur am Schlusse steht Gummere st. Gummern. Zu Anfang setzt Riedel bei dictus in Parenthese; dominus.


Nr. XXV.

Der Fürst Pribislav von Belgart und die Herren H. und Richard von Friesack nehmen von den Markgrafen von Brandenburg die Länder Belgart, Daber und Welsenburg zu Lehn.

D. d. Angermünde. 1287. Junii 24.

Nach einer Copei im königl. preuss. Staats-Archive zu Berlin.


Nos Prib[i]zlaus dei gratia dominus de Belgarden, nos H. et Richardus de Vrysach dicti cum manifesta recognitione ac protestatione ad universorum notitiam deducimus per presentes, quod ab illustribus principibus dominis nostris Ottone et C[onrado] marchionibus de Brandenburg terram Belgarden, terram Dobren et terram Welsenborch cum omnibus earundem attinentiis et utilitatibus manu coniunta suscepimus iusto titulo feodali et ad iustum ius nobilium et baronum, sicut moris est nobilium et baronum suscipere bona sua, astabimusque nichilominus perpetuo eisdem dominis nostris cum omni potentatu nostro pro nostris viribus contra eorum quoslibet invasores, ubicunque ipsis fuerit oportunum. Promisimus etiam fide data nos H. et, Richardus de Vrisach dicti et nos H. Clericus et nos Wedelstede una cum dicto Pribizlao, quod nunquam a dictis principibus idem Pribizlaus debebit recedere aut diverti, sed in eorum servitiis iugiter permanere, nec cum alicui omnino hominum gwerram inibit aliquam, nisi de dictorum principum consilio et consensu. Igitur ut huiusmodi omagium, quod per nos rite et rationabiliter dignoscitur esse factum, in posterum futuris temporibus immutari nequeat aut etiam retractari, presentes literas in evidens testimonium desuper conscribi fecimus et sigillorum nostrorum appensionibus roborari. Huius rei testes sunt etc. etc. Datum Angermund, anno domini M° CC° LXXXVII, in festo nativitatis beati Johannis baptiste.

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 265 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

Gedruckt in Gercken cod dipl. Brand. I. p. 244. nach dem cod. copiar. membr. im königl. Archive zu Berlin, T. XL. Sect. XIV. Fol. 55. Belgarten, Dober und Welsenborch. Das Original ist in dem gedachten Archive nicht vorhanden.

Ferner gedruckt in A. F. Riedel cod. dipl. Brand. I. Nr. 244. S. 189.


Nr. XXVI.

Der Fürst Pribislav von Wenden, Herr zu Daber und Belgard, schenkt dem Kloster Bukow mit Einwilligung seiner Gemahlin Katharine 200 Hufen im Lande Belgard in Cassubien, sich jedoch für seine Lebenszeit die Hälfte des Ertrages vorbehaltend.

D. d. Stolp. 1289. Jan. 27.

Nach dem Originale im pommerschen Provinzial - Archive zu Stettin.


In nomine sancte et indiuidue trinitatis Amen. Nos Pribislaus de Slauia., dominus terre Doberen et terre Belgarth in Cassubia omnibus presentem paginam visuris seu audituris in perpetuum. Ut que geruntur in tempore, firmiora permaneant et posterorum notitie supponantur, prudens antiquitas decreuit, omnes actiones et opus quodlibet, quod ad futuram porrigitur posteritatem et robur perpetue firmitatis sortiri debet, instrumentis privilegiorum et literarum beneficiis perhennari, ne versutis hominibus et querentibus, que sua non sunt, via pateat postmodum malignandi. Ad notitiam igitur omnium presencium et futurorum volumus peruenire patenter, quod nos de maturo consilio et bona voluntate et vnanimi consensu dilectissime coniugis nostre Katherine, diem messionis extreme pietatis operibus preuenire volentes, pro salute anime nostre et dilecti fratris nostri beate memorie Pribislai et parentum nostrorum, et eterne beatitudinis premio conquirendo, ad honorem dei et gloriose matris eius Marie, contulimus domino abbati et conuentui claustri Buchouie, ordinis Cysterciensis, diocesis Caminensis, territorii Slauenensis in terra nostra Belgard Cassubie, ducentos mansos cum titulo proprietatis et perpetue possessionis et omni iure et iurisdictione, sententia vide-

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 266 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

licet capitali et manuali, cum pratis, pascuis, piscationibus, aquis et aquarum decursibus, siluis, agris cultis et incultis, usuagiis et cum omnibus fructibus et utilitatibus, que nunc in eis sunt vel que super terram vel sub terra nunc apparent vel postmodum apparebunt, videlicet in aurifodinis, argenti, salis et plumbi, stanni vel cuiuscunque metalli vel ex eis processu temporis per labores et expensas predictorum fratrum poterunt prouenire, ipsos iuxta metas centum mansorum, eisdem ab honesto milite Johanne Kulen iuxta villa Persantike datorum, predictis fratribus assignantes perpetuis temporibus libere possidendos, tali autem exceptione, ut in predictis ducentis mansis adiutorio nostro et dictorum fratrum Buchovie quocunque hominum genere locatis, totius fructus et emolumenti dimidietas cedat ad manus nostras per dies vite nostre tantum, reliqua vero medietate gaudeant dicti fratres, cum vero deo disponente in persona propria viam uniuerse carnis ingressi fuerimus, omnes fructus et utilitates predictorum ducentorum mansorum cum perpetua pace et quiete ad usus fratrum perueniant predictorum. Preterea domino abbati et fratribus eius hanc conferimus libertatem, ut homines, qui predictos ducentos mansos possiderint, liberi sint ab omni exactione, urbium edificatione, castrorum munitione pontiumque positione ac utrorumque reparatione et ab omni theloneo et ab omni expeditione, ita ut post obitum nostrum nulli quicquam teneantur ex debito nisi soli deo et claustro prelibato. Damus nichilominus eisdem fratribus libertatem, infra terminos predictorum mansorum ducentorum predium siue grangiam exstruendi, quam si exstruxerint vel quoquo alio modo propria aratra ibidem habuerint, nichil iuri nostro ex eorum prouentibus usurpabimus. Ut autem hec nostra donacio perpetue certitudinis robore sanciatur, presens scriptum ipsis dedimus sigilli nostri munimine consignatum. Huius rei testes sunt: dominus Hinricus, capellanus noster, dominus Daniel, capellanus et notarius noster, Nicolaus Hakenbeke, Johannes, frater suus, Christoperus Cnuth, Prissebur, Clest, fratres, Gerardus Monachus, Johannes Cnetechowe, Reinholt Bolte, Hinricus Hekethusen, ministeriales nostri, et alii quam plurimi fidedigni. Datum in castro Stolp Pomeranie, anno domini millesimo ducentesimo octuagesimo nono, sexto kalendas Februarii, indictione

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 267 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

secunda, concurrente quinto, epacta decima quinta, per manus notarii nostri magistri Danielis.

Nach dem im pommerschen Archive zu Stettin aufbewahrten Originale, auf Pergament, in einer kräftigen, festen Minuskel, mitgetheilt von dem Herrn Professor Dr. Hering zu Stettin. Die Schrift hat durch Feuchtigkeit an vielen Stellen gelitten und ist hin und wieder abgefallen. Das Siegel ist von dem Siegelbande abgebrochen.


Nr. XXVII.

Der Herzog Bugislav von Pommern bezeugt, dass Johannes Kule vor ihm und dem Fürsten Pribislav von Belgart auf alle Ansprüche gegen das Kloster Dargun wegen derjenigen 50 Hufen in Bast verzichtet habe, welche Ulrich von Bevenhusen zur Sühne für die Ermordung des Vaters des Johannes Kule dem Kloster zu Colberg abgetreten habe.

D. d. Demmin. 1290. Dec. 25.

Nach dem Originale im pommerschen Provinzial-Archive zu Stettin.


Nos Buguzlaus dei gracia dux Slavorum universis hanc litteram visuris protestamur quod Johannes Kule de Belegart coram nobis renunciavit omni actioni seu impeticioni, quam habebat vel quoquo modo habere poterat adversus fratres monasterii Dargunensis super quinquaginta mansis in Bast, quos Olricus de Bevenhusen miles pro anima patris predicti Johannis Kule, quem interfecerat, in sonam et reconciliacionem dederat sanctimonialibus antique civitatis Colberg, ordinis beati Benedicti, ita quod nec ipse Johannes Kule, nec aliquis heredum aut parentum suorum fratres dicti monasterii Dargunensis unquam de cetero pro dicta causa debeat infestare. Preterea fratres sepe dicti monasterii plenam fraternitatem patri prefati Johannis Kule contulerunt et per omnia ipsius memoriam in suis oracionibus agere tenebuntur, sicuti pro aliquo fratrum suorum defuncto apud ipsos agi hactenus est consuetum, et idem facient de matre sua, adiungentes et adscribentes utrosque ad altare sancti . . . . . ., quatenus participes fiant omnium missarum, que ad dictum altare sunt in perpetuum celebrande; insuper et ipsum Johannem Kule

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 268 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

in suam receperunt fraternitatem, facientes ipsum participem et consortem in vita pariter et in morte omnium honorum, que apud eos fiunt tam pro vivis, quam defunctis. Ut autem hec omnia bono et amicabili fine concluderentur, fratres dicti monasterii Dargunensis ipsi Johanni Kule in monumentum perpetue reconciliacionis sex marcas denariorum monete currentis contulerunt. In cuius rei testimonium presentem litteram inde conscriptam sigillis nostro videlicet ac cognati nostri Pribezlai domini de Belegart fecimus communiri. Testes sunt: Rodolfus de Nienkerken, Nicolaus marscalcus dictus Draco, Johannes de Grameszowe, Hermannus de Ost, Hinricus Vos, milites, Hasso de Porsvelt, Wasimodus Kule, Arnoldus de Ost, Godefridus Dencin, Johannes Feyreblome, famuli, et alii quam plures fide digni. Datum in castro Dymmyn, anno gracie M. CC. XC. primo, in die natali domini nostri Jhesu Cristi.

Nach dem wohlerhaltenen Originale mitgetheilt von dem Herrn Professor Dr. Hering zu Stettin. An der Urkunde hängt auch das hier abgebildete, wohl erhaltene Siegel des Fürsten Pribislav

Siegel des Fürsten Pribislav

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 269 zur ersten Seite zur vorherigen Seite zur nächsten Seite zur letzen Seite

Nr. XXVIII.

Der Herzog Bugislav von Pommern bestätigt dem Kloster Bukow diejenigen 200 Hufen im Lande Belgard, welche der Fürst Pribislav von Wenden, fürstlicher Statthalter im Lande Belgard und Schwiegersohn des Herzogs Mestwin, demselben geschenkt hat.

D. d. Belgart. 1291. Aug. 20.

Aus der Matrikel des Klosters Bukow im pommerschen Provinzial-Archive zu Stettin.


Bugislaus dei gracia dux Slavorum et Cassubie. Universis Christi fidelibus, presens scriptum visuris seu audituris in perpetuum. Quia quod humana disponit ratio, processu temporum contingat sepius immutari, necessarium iudicavimus, ut que robur perpetuitatis sortiri debent, auctoritate privilegiorum et testium subscriptionibus perhennentur. Igitur ad noticiam tam presentium, quam futurorum patenter volumus pervenire, quod nos de voluntate et consensu unanimi dilectorum fratrum nostrorum Barnim et Ottonis, diem messionis extreme pietatis operibus prevenire volentes, pro salute animarum nostrarum et progenitorum nostrorum acquirenda, ad honorem dei et gloriose matris eius Marie, domino abbati et conventui claustri Bucovie damus et condonando liberaliter confirmamus donacionem ducentorum mansorum in terra nostra Belgart a domino Pribislao, suffraganeo nostro, genero domini Mestuini ducis Pomeranie, factam, cum titulo proprietatis et perpetue possessionis et omni iure, iurisdictione, sensentia videlicet capitali et manuali, et cum omnibus fructibus et utilitatibus, que nunc in eis sunt vel fieri poterunt in futuro. Preterea domino abbati et fratribus et eorum in euum successoribus hanc conferimus libertatem, ut homines, qui predictos ducentos mansos possederint, liberi sint ab omni exactione, urbium edificatione, castrorum munitione pontiumque positione ac utrorumque reparacione et ab omni theloneo et expedicione, ita ut nulli quicquam teneantur ex debito nisi soli deo et claustro prelibato. Ut autem hec nostra donacio et condonacionis confirmacio perpetue certitudinis robore fir-

Seite dauerhaft verlinken Seite als Digitalisat öffnen Seite 270 zur ersten Seite zur vorherigen Seite

metur, presentem literam ipsis dedimus nostri sigilli munimine sigillatam. Huius rei testes sunt: dominus Hermannus abbas Colbacensis, frater Bertoldus de hospitali sancti Johannis commendator in Copan, dominus Nicolaus Draco marscalcus, dominus Hinricus Heidene, Nicolaus Smelingius, Hinricus de Leuenowe, Johannes Wacholt, Gherardus de Swerin, milites, et alii quam plurimi fide digni. Acta sunt hec anno domini millesimo ducentesimo nonagesimo primo, concurrente septimo, indictione quarta, datum per manus magistri Lamberti notarii nostri, in castro Belgart, in die sancti Bernardi.

Nach Mittheilung des Herrn Professors Dr. Hering zu Stettin.